VoetenABC
A – E
Arthrose
1. Osteoporose is een geleidelijke afname van de hoeveelheid en de kwaliteit van het bot, met als gevolg een toegenomen kans op botbreuken;
2.Osteo-artrose is het verouderingsproces van de gewrichten, het gaat gepaard met afname van de hoeveelheid en de kwaliteit van gewrichtskraakbeen. Osteo-artrose is onder te verdelen in een primaire osteo-artrose en een secundaire osteo-artrose.
Kenmerken van een primaire osteo-artrose
- Leeftijd-gerelateerd;
- Chronische aandoening met sluipend begin;
- Centraal “veroudering” gewrichtskraakbeen;
- Komt voornamelijk voor bij de heup of knie, maar ook bij vingers en rug etc;
- Geen systemische symptomen (geen koorts, geen laboratorium afwijkingen).
Kenmerken van een secundaire osteo-artrose
- Onderliggende ziekte/aandoening is oorzaak ongeval (bijvoorbeeld knie à meniscus);
- Gewrichtsziekte (Reumatoïde artritis);
- Infectie;
- Standsafwijkingen van de gewrichten;
- Geen specifieke voorkeurslocatie (afhankelijk van het gewricht dat is aangetast).
Osteo-artrose: hoe vaak komt het voor en wat zijn de gevolgen?
- Meest voorkomende gewrichtsaandoening ter wereld;
- Met de leeftijd neemt het aantal osteo-artrose patiënten scherp toe;
- Treft het merendeel van de mensen ouder dan 65 jaar;
- Treft vier op de vijf mensen ouder dan 75 jaar.
De gevolgen zijn:
- Pijn bij bewegen, later ook in rust;
- (start)stijfheid;
- soms ook zwelling;
- gewrichtsmisvorming;
- functieverlies;
- afhankelijkheid;
- Invaliditeit
De behandelingsmogelijkheden voor osteo-artrose bestaan uit:
- Niet medicamenteuze behandeling (o.a. fysiotherapie, vermijden overgewicht);
- Pijn medicatie [paracetamol, eventueel NSAIDs of NSAIDs met een maagbescherming/COXIB’s);
- Locale injecties met glucocorticosteroiden (prednison);
- Bij langdurige pijn, ook ‘s nachts, ondanks adequate therapie: operatief ingrijpen à heup- of knie prothese.
Artrose in de voeten: schoen advies schok dempende zool, ronde afwikkeling, hoge teen sprong. Dit type schoen voorkomt extra belasting van de aangedane gewrichten.
Blaren
Een blaar is een holte in of onder de opperhuid die gevuld is met vocht. De oorzaak is druk of wrijving van te nauwe schoenen.
Behandeling
Ik behandel alleen blaren die ontstaan zijn door de boven beschreven oorzaak, en als er bovendien pijnklachten zijn. Na desinfecteren wordt de blaar geopend en het vocht er voorzichtig uitgedrukt, waarna de plek wordt druk vrij verbonden. Hygiëne is erg belangrijk hierbij.
Blauwe nagel
Een blauwe nagel is ontstaan door een bloeding van het nagelbed. Dit kan gebeurd zijn door beknelling, klap of stoot, of door te kleine schoenen. Het bloed zit dus tussen nagelbed en nagel, wat veel pijn kan geven. Op den duur kan de nagel zelfs gaan loslaten.
Behandeling
Het mooiste zou zijn als u meteen komt, voor de behandeling, na het ontstaan van de bloeding, liefst binnen 15 minuten. Ik boor dan op de plaats van de blauwe plek een gaatje in de nagelplaat zodat het bloed er uit kan lopen. Het vermindert de druk en de pijn en de nagelplaat blijft behouden. Als het niet mogelijk is geweest om meteen deze behandeling toe te passen, kunt u het beste de nagel goed in de gaten houden. Er mogen geen infecties optreden. En als de nagel loslaat wees dan voorzichtig met het uit en aandoen van kousen, omdat met een klein rukje de nagel eraf getrokken kan worden. Dit geeft een grotere kans op infectie en nagelbedbeschadiging. Maak een afspraak zodat ik de nagel op de juiste manier kan behandelen. Meestal bestaat dit uit een nagelregulatie mbv gel.
Botwoekering onder nagel
Dit is een woekering van het bot van het teenkootje onder de nagel. De oorzaak kan een trauma zijn (letsel door een ongeluk). Soms echter kan een likdoorn op het beenvlies van het teenkootje drukken, waardoor dit wordt geïrriteerd en er een woekering ontstaat. De woekering kan de nagel omhoog drukken, wat gepaard kan gaan met veel pijn.
Behandeling
Deze botwoekering wordt door de chirurg behandeld.
C.V.A.
Cerebrovasculair accident (CVA) is de medische term voor een beroerte. Cerebrovasculaire accidenten kunnen ofwel het gevolg zijn van afsluiting van een slagader in de hersenen, meestal als gevolg van een bloedstolsel (niet-bloedig of ischemisch CVA: herseninfarct, hersentrombose) of van een lek in een slagader in de hersenen (bloedig of hemorragisch CVA: hersenbloeding).
CVA is een belangrijke doodsoorzaak. Ook raken velen invalide door een beroerte. Welke verschijnselen optreden is afhankelijk van de plaats van de beroerte. De verschijnselen worden na een paar weken tot maanden minder. Toch kunnen de restverschijnselen zeer ernstig zijn. Dit alles verschilt van persoon tot persoon.
Diabetische voet
Een complicatie van diabetes is micro-angiopathie. Dit houdt in dat kleine slagaderlijke bloedvaatjes van de ogen, nieren en de voeten worden aangetast door de hoge suikerspiegel. Bij de voeten ontstaan daardoor bloedcirculatie-problemen. De patiënt krijgt last van warme rode voeten en de weefsels krijgen minder zuurstof. Tevens worden afvalstoffen minder effectief afgevoerd, met als gevolg dat wondjes aan de voeten slecht genezen. Een andere complicatie is dat de zenuwen minder goed gaan functioneren door hoge bloedglucosewaarden. Het gevoel in de voeten kan daardoor verminderen of zelfs verdwijnen (diabetische neuropathie). Met andere woorden: de voeten van diabetici moeten heel goed verzorgd worden.
Behandeling
Het is aan te bevelen om de voeten iedere dag te inspecteren op wondjes. Na het douchen moeten de voeten ook tussen de tenen goed droog worden gemaakt. Wrijf de voeten in met crème of olie. De nagels moeten goed verzorgd worden (recht afknippen) en eventueel eelt op de juiste manier verwijderd. In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt is veelvuldig poederen en het nemen van voetbaden af te raden. Poederen resulteert vaak in kleine korreltjes tussen de tenen waardoor problemen kunnen ontstaan. Voetbaden kunnen de huid te week maken. Zie ook mijn uitleg bij specialistische technieken Diabeten .
Drukvrij leggen
Dit is een veelgebruikte term in de voetverzorging. Hiermee wordt de handeling bedoeld die het pijnlijke gebied ontlast, bijvoorbeeld door middel van:
- Een viltring plakken om wrat of likdoorn te beschermen
- Een minigaasje in de nagelwal, onder de nagelrand door, om de nagelwal te beschermen tegen ingroei van de nagel
- Een minigaasje in de nagelwal na het verwijderen van een likdoorn in de nagelwal
- Speciaal materiaal om de bal van de voet meer veerkracht en bescherming te geven (polsterverband)
- Silicone materialen tussen, op, of om de tenen
- Schuimrubber materiaal tussen, op, of om de tenen andere beschermende hulpmiddelen bij pijnlijke drukplekken (bijvoorbeeld hallux valgus, hamerteen).
Dwangnagel
Het woord zegt het eigenlijk al: het is een extra nagelstukje dat aan de zijkant van de nagel meegroeit. Soms is het ook een inscheuring van de huid langs de nagelriem. Het kan aangeboren zijn, maar ook ontstaan door een trauma (klap of stoot). Soms zie je dit ook wel als een gevolg van een operatie aan de nagel (ingegroeide nagel). Het komt het meest voor aan de buitenkant van de nagel van de kleine teen.
Behandeling
Probeer nooit zelf het stukje er uit te trekken. Hiermee beschadig je de wortel van de nagel en wordt het probleem alleen maar erger. Ik kan, afhankelijk van de oorzaak, wel iets doen. Ten eerste, bij een aangeboren oorzaak, het puntje zo kort mogelijk affrezen. Ten tweede, als dit mogelijk is door middel van gel het stukje nagel aan de nagel vastzetten zodat het dwangstukje mee gaat groeien en het op den duur weer een complete nagel is. Dit lukt niet altijd.
Eeltkloven
Soms kan eelt kloven en barsten gaan vertonen. Vaak treedt dit op aan de hiel en is het erg pijnlijk. Deze kloven kunnen zelfs gaan bloeden en ontsteken. De oorzaak is dat het eelt erg droog is. Vooral bij het lopen op blote voeten en ‘s zomers is het eelt droger en treden kloven gemakkelijker op.
Behandeling
Ik kan handmatig of machinaal de harde randjes weghalen en nabehandelen met zalf. Een open kloof kan met betadinezalf worden behandeld en verbonden. Een kloof die niet open is kan worden behandeld met bijvoorbeeld levertraanzalf.
F – J
Gespleten nagel
Hierbij is de nagel in de lengte richting gespleten. De oorzaak hiervan is een huidziekte, ouderdom of trauma (letsel). De nagel zal in eerste instantie in de lengterichting groeven en richels vertonen die later inscheuren en een gespleten nagel veroorzaken.
Behandeling
Om verder inscheuren te voorkomen kan men zelf tijdelijk de nagel met een pleister verstevigen. Let op: bij het lostrekken kan de nagel verder uitscheuren. Ik heb de opleiding nagelregulatie gedaan en zal deze behandelen met een gel techniek. Zo kan de scheur er uit groeien en geen klachten meer geven.
Hallux Valgus
Dit is een scheefstand grote teen welke veroorzaakt kan worden door:
- Een aangeboren afwijking;
- Een kanteling van het hielbeen en het inzakken van voetboog;
- Te krappe schoenen, onvoldoende teen ruimte
Behandeling
- Ik heb in de praktijk hele goede ervaringen met het drukvrij leggen. Dit kan m.b.v. een vilt techniek of een orthese op maat gemaakt.
- Bij een beginnende hallux valgus is correctie mogelijk.
- Correctie door podotherapeutische zool of correctie door teenstukje (orthese)
- Schoenen met teensprong, en een stijve zool
- Protectie een gevorderde hallux valgus, gewricht verstijft (contractuur),protectie door gel producten,orthese.
- De knobbel (bunion) ontstaat door veranderde stand van het gewricht. De bunion kan pijn en ongemak veroorzaken. Buiten de genoemde drukvrij technieken is het van belang dat men schoenen met elastische neus draagt. De volgende merken komen hiervoor in aanmerking: finn strech, x sensile en gabor.
Hamerteen
Hierbij heeft de teen een kromme stand doordat het eerste en het tweede kootje in een hoek staan ten opzichte van elkaar. De teentoppen raken de grond. Is deze stand blijvend dan spreken we van een hamerteen. Is de stand nog beweeglijk en te corrigeren dan noemt men dit klauwtenen. De oorzaken kunnen zijn: arthritis, holle voet, hallux valgus, hoge spierspanning van de voetspieren en stressfactoren. Maar het kan ook ontstaan doordat een teen die te lang is ten opzichte van de andere tenen, te kleine schoenen. Meestal ontstaan eelt en likdoorns op de teentoppen en de teenknokkels in combinatie met een hamerteen.
Behandeling
Ik kan hiervoor bij drukontlastende hulpmiddelen aanbieden. Daarnaast worden eelt en eventuele likdoorns verwijderd die praktisch altijd voorkomen in combinatie met een hamerteen, door de druk en wrijving van de schoen. Eventueel kan de chirurg operatief de teen rechtzetten met een pin, waarbij soms een kootje wordt verwijderd als de teen te lang is. De laatste technieken hierin zijn het kootje vervangen door een kunst kootje.
Hielspoor
Een hielspoor is een soort botwoekering (vergroeiing) die meestal ontstaat door irritatie van het botvlies, in dit geval van het hielbeen. Ook wanneer er een ontsteking (door overbelasting) is van de aanhechting van het peesblad aan het hielbeen spreekt men van hielspoor. Deze irritatie kan verschillende oorzaken hebben. Zwaar lopen op de hielen, d.w.z. een verkeerde voetafwikkeling (aangeboren, of door een verkeerde lichaamshouding). Maar het kan ook door overgewicht ontstaan of door het type schoen (te platte zool of te harde, niet veerkrachtige zool). Een staand beroep, bij een holvoet, valgusstand van het hielbeen (d.w.z. het hielbeen kantelt naar binnen), en instabiele voorvoet.
De klachten zijn:
- Pijn in de hiel bij de eerste stappen ‘s morgens of na een langere periode van zitten
- Pijn in de hiel bij langdurige belasting
- De pijn kan uitstralen naar de knieholte
- Het voetzoolpeesblad kan warm en gezwollen aanvoelen
Behandeling
Rust is het belangrijkste, maar wellicht niet altijd haalbaar omdat het weken in beslag neemt. Wanneer men er op tijd bij is helpt een speciaal op maat gemaakt vilt techniek prima. Dit kan in de schoen gemaakt worden maar ik kan het ook op de huid aanbrengen. Om de rust te ondersteunen kunnen ook schoenen gedragen worden met een hakje van maximaal 5 cm. Daardoor wordt de hiel ontlast en de voorvoet extra belast. Ook schoenen of inlegzolen met goede “schokdemping” zijn aan te bevelen. Het sporten moet voorlopig vermeden worden, alleen fietsen en zwemmen zijn wel toegestaan. De fysiotherapeut kan voetgymnastiek geven en tevens laten zien hoe de voet preventief ingeteept kan worden, als er toch gelopen of gesport moet worden. De podotherapeut of podoloog kan inlegzolen op maat maken met een uitsparing in de hiel en een mediale gelengsteun. Bij ernstige gevallen worden soms injecties in de hiel gegeven of wordt een operatieve ingreep uitgevoerd.
Holvoet
De holvoet wordt gekenmerkt door een abnormaal hoge wreef, gespannen voetzoolbanden, tenen die neigen tot klauwstand, strak gerekte achillespees, het hielbeen is naar buiten gekanteld (varusstand), de voorvoet steunt meer op de buitenrand (supinatie). Op de blauwafdruk is het hielgedeelte gescheiden van het kleine teen gedeelte. De combinatie knik-holvoet komt ook voor. In dat geval zakt het hielbeen naar binnen (valgusstand). Bij de holvoet kunnen de volgende klachten voorkomen:
Nagelproblemen bij de grote teen aan de middenvoetkant: de nagelhoek scheurt in of breekt af; de nagel groeit in; er ontstaat eeltgroei in de nagelwal.
Er ontstaat een weke likdoorn tussen de vierde en vijfde teen.
Wanneer de voeten met betrekking tot de stand ongelijk zijn, kunnen knie-, lies-, of nekklachten ontstaan alsmede pijn tussen de schouderbladen.
Er ontstaan likdoorns en eelt op drukpunten.
Soms komt Morton’s neuralgie voor.
Behandeling
Voor het verwijderen van eelt en likdoorns kunt u een afspraak bij me maken. Ik zal tevens verder onderzoek doen en advies geven. Correctie/steunzolen kunnen door de podoloog/therapeut worden aangemeten. Indien dit nodig is zal ik u hiervoor doorverwijzen.
Hoornnagel
Een hoornnagel is een verdikte nagel, waarbij verschillende hoornlagen over elkaar heen groeien. De nagel vertoont meestal geelachtige tot bruine verkleuringen. Deze nogal vaak voorkomende aandoening is niet besmettelijk. Oorzaken zijn vaak een trauma (een letsel opgelopen aan de teen), ouderdom of te krappe schoenen.
Behandeling
Tijdens de behandeling frees ik de nagel dunner, en maak vervolgens de nagel en omgeving goed schoon, waarna de nagel geknipt kan worden. De behandeling moet van tijd tot tijd herhaald worden. Hierdoor kan na verloop van tijd verbetering optreden.
Huidschimmel
Huidschimmel aan de voeten wordt ook zwemmers-eczeem genoemd. Meestal begint het tussen de tenen met jeuk en soms een onaangename geur. De plek is wittig en vaak vochtig, soms met kloven of losse velletjes. Het kan zich uitbreiden over de voetzool, zelfs over de hele voet. Op de wat drogere huid doet het zich vaak voor in de vorm van blaasjes, met vervelling als gevolg. Huidschimmel is besmettelijk en krijg je gemakkelijk op vochtige plaatsen, bijvoorbeeld zwembaden en douches van sportzalen. Het passen van schoenen met blote voeten en ook (overmatige) zweetvoeten zijn eveneens risico-factoren. Kennelijk speelt de (verminderde) weerstand van de huid een rol. Dit kan het geval zijn na ziekte of tijdens menstruatie. Dit houdt in dat de PH (zuurgraad) van de huid niet meer ideaal is om schimmels en bacteriën te weren. De PH kan ook in negatieve zin beïnvloed worden door het regelmatig baden met veelvuldig gebruik van zeep. Een recent onderzoek heeft uitgewezen dat momenteel bijna de helft van alle Nederlanders besmet is met een voetschimmel.
Behandeling
Wat kunt u zelf doen? Niet teveel met zeep baden! Gebruik een goed anti-voetschimmel crème zoals bijvoorbeeld miconazolnitraat of fungicide crème. Dit moet twee maal daags ingesmeerd worden, tot twee weken nadat de aandoening is verdwenen. Vraag uw huisarts om advies m.b.t. een recept. Verder kan men een poeder gebruiken om in de schoenen en sokken te strooien. Sokken in 60C wassen en regelmatig verschonen. (minimaal een maal daags. Schoenen schoonmaken en afwisselen. Als de behandeling met anti-schimmel crème niet werkt, dan kan in ernstige gevallen een dermatoloog geraadpleegd worden. Deze maakt een kweek van de huid om de juiste schimmelsoort vast te stellen en de behandeling daarop af te stemmen. Tenslotte is het nodig te weten dat een onbehandelde voetschimmel uiteindelijk de nagels kan gaan aantasten: schimmelnagels. Ik geef u na de behandeling een folder mee met uitleg en leefregels.
Ingegroeide nagel
Een nagel waarbij de rand of de punt van de nagel in de nagelplooi drukt en pijnklachten geeft vormt de eerste fase van een ingegroeide teennagel. Daarbij kan zich in de nagelplooi eelt vormen. Men noemt dit stadium: pseudo-ingegroeide nagel. Bij de volgende fase dringt de nagelpunt in de huid en kan daarbij veel pijn en een uitgebreide ontsteking veroorzaken. Meestal treedt het probleem op bij de grote teen. De meest voorkomende oorzaken van ingegroeide nagels zijn:
- Verkeerde schoenen (te smal of te kort)
- Verkeerd knippen (te kort en/of ronde hoekjes)
- Afwijkende vorm van de nagel, bijvoorbeeld te hoge curve (bol)
- Zweetvoeten, met als gevolg meer bacteriën en verweking van de nagelwal
- Trauma: klap of stoot, bijvoorbeeld door sport activiteit
- Afwijkende stand van de voet, bijvoorbeeld een platvoet of een knikvoet (valgusvoet)
Behandeling
Hierover leest u meer bij speciale technieken op deze suite onderwerp Nagelregulatie .
Jicht
Jicht is een stofwisselingsziekte die gepaard gaat met gewrichtsontstekingen. Dit laatste ontstaat door de afzetting van urinezuurkristallen in het gewricht. In 60% van de gevallen komt dit voor bij de grote teen. Het gewricht is warm, rood, gezwollen en zeer pijnlijk.
Behandeling
Ik kan de pijnlijke plekken druk vrij maken Medicijnen tegen jicht worden door de huisarts verstrekt.
K – O
Kalknagel
Soms worden schimmelnagels in de volksmond aangeduid als kalknagels. Een echte kalknagel is een sterk verdikte nagel, met wit- en/of geelachtige verkleuring. Soms komen in de lengte van de nagel strepen en ribbels voor. De oorzaak kan liggen aan medicijngebruik, ouderdom of bepaalde soorten eczeem.
Behandeling
Zie hiervoor de uitleg op deze website bij speciale technieken.
Klauwtenen
Een klauwteen is een teen die krom staat, maar nog niet is vastgegroeid in die stand. Het is een voorstadium van de hamerteen.
Behandeling
Ik kan hulpmiddelen en adviezen aanreiken om te voorkomen dat de teen vergroeit tot een hamerteen. Meestal is dit door het maken van een orthese. Als de oorzaak een te lange teen is, kan de chirurg een kootje verwijderen.
Likdoorn (Clavus)
Een likdoorn, vroeger ook eksteroog genoemd, is een verharde, naar binnen gegroeide eeltkern in de vorm van een puntzakje, met de punt in de huid gericht. Meestal ontstaat de likdoorn in een eeltplek als gevolg van langdurige plaatselijke wrijving en druk. De kleur is glasachtig geel. De eeltkern kan druk uitoefenen op zenuwuiteinden en daardoor erg veel pijn veroorzaken. Op den duur kunnen weefsels zelfs in een ontstekingsachtige toestand raken door de constante druk die de likdoorn uitoefent. Likdoorns ontstaan door verkeerde schoenen, door een verkeerde stand van de voet of de tenen, of een combinatie van beide. Likdoorns komen voor onder de bal van de voet, op een hamerteen, of op de knok bij een hallux valgus, onder de nagel, tussen de tenen of in de nagelwal.
Behandeling
Ik kan de likdoorn instrumenteel verwijderen. Als dit met regelmaat gebeurt door middel van snijden, frezen en drukvrij leggen kan de likdoorn op den duur kleiner worden en zelfs verdwijnen, mits natuurlijk de oorzaak ook wordt opgeheven. Soms is het nodig om een orthese te maken zodat de plaats druk vrij komt te liggen. Bij een likdoorn onder de nagel moet een stukje van de nagelplaat worden weg gefreesd om bij de likdoorn te kunnen komen. Na het verwijderen van de likdoorn zijn er verschillende methoden om de nagel weer te herstellen. Het doel hier van is dat de functie van de nagel kan blijven bestaan en dat wordt voorkomen dat er huid naar boven komt via de ontstane opening. Een van deze methoden is de nagelprothesetechniek. Naast de gewone likdoorn komen er nog een aantal speciale soorten voor: weke likdoorn, vasculaire likdoorn, neurovasculaire likdoorn, zaadlikdoorn.
Morton’s neuralgie
Morton’s Neuralgie is een zenuwbeknelling tussen (meestal) het derde en vierde kopje van het middenvoetsbeen. Deze klacht komt het meest voor bij vrouwen tussen 25 en 40 jaar. De pijn wordt erger bij druk op de voet en bij het samenknijpen van de voet. De pijn vermindert bij zitten of liggen. De oorzaken kunnen zijn:
- Spreidvoet of doorgezakte voet;
- Holvoet;
- Lokaal verminderde doorbloeding waardoor ander weefsel zwelt;
- Het derde en vierde middenvoetsbeentje zijn even lang, met als gevolg dat de kopjes te dicht tegen elkaar aankomen;
- Onverantwoord schoeisel: als er altijd op hoge hakken gelopen wordt .
Behandeling
Ligt de oorzaak bij het dragen van onverantwoord schoeisel,dan zult u van mij adviezen krijgen m.b.t. de juiste schoenen in combinatie met een drukontlastende comfortzool (feedbackzool). Ligt de oorzaak bij de voetstand, dan kunnen door de podoloog of podotherapeut orthesen of correctiezolen worden toegepast
Neuro-vasculaire likdoorn
Zie allereerst de beschrijving van de gewone likdoorn. Bij dit type zijn behalve haarvaatjes ook gevoelszenuwen doorgegroeid in de eeltpit. Het verschil met de vasculaire likdoorn is vaak moeilijk te onderscheiden. Een neurovasculaire likdoorn is de pijnlijkste van alle likdoorntypes.
Behandeling
De neurovasculaire likdoorn kan niet op de standaardwijze worden behandeld door middel van snijden of frezen. Vandaar dat de beste behandeling de toepassing is van een chemische pakking. Door middel van pedilastik kan de plek meestal heel goed drukvrij gelegd worden. Ik ben hierin gespecialiseerd en kan een feedback-zool aanmeten met hetzelfde doel: drukontlasting. Mocht dit niet het gewenste resultaat hebben dan is behandeling door de arts c.q. chirurg mogelijk. Ook kan men door een podotherapeut aangemeten zooltjes gebruiken om de plek te ontlasten.
P – T
Platvoet
De zogenaamde platvoet komt in verschillende vormen voor:
- De plat-knikvoet; bij deze meest voorkomende vorm is het hielbeen naar binnen gekanteld (planus valgus). Deze klacht kan aangeboren zijn, of op latere leeftijd verworven. Verder zijn de banden en spieren slap of uitgerekt waardoor de samenhang van de voetbeentjes is verminderd. Op de blauwdruk is de hele voet zichtbaar.
- De platvoet ; de banden en spieren zijn slap of uitgerekt waardoor de samenhang van de voetbeentjes is verminderd. Op de blauwdruk is de hele voet zichtbaar. De platvoet hoeft niet persé tot klachten te leiden. Zowel bij de platvoet als de plat-knikvoet komen als klachten voor: snel vermoeide voeten, pijnklachten onder de hiel, onder de bal van de voet, op de voetrug, onder , binnen, of buiten de enkel, soms ook het kuitbeen, het dijbeen, de heup en de rug.
Podologie
De podoloog is gespecialiseerd in de diagnostiek en behandeling van afwijkingen van de vorm en de functie van het bewegingsapparaat. Het podologisch onderzoek begint met de inspectie in rust (statisch). Hierbij wordt geprobeerd om zichtbare afwijkingen van de vorm van het lichaam waar te nemen. Daarna volgt een dynamisch onderzoek bij beweging. Bepaalde afwijkingen worden pas bij bewegingen van het lichaam duidelijk. Uit een vergelijking van de actieve en passieve functie kunnen belangrijke conclusies worden getrokken. Metingen van beenlengte, voetlengte, ab-adductie van de voorvoet worden aangevuld door podogrammen (blauwafdrukken) en podobaroscopie op de voetspiegel. Er wordt onderzocht of de patiënt bij het staan de voeten al of niet gelijkmatig belast. Ook vraagt de podoloog aan de patiënt om enige stappen te doen om de afwikkeling van de voet te kunnen beoordelen. Afwijkingen zoals hallux-valgus waarbij de grote teen naar de buitenzijde van de voet wijst en hallux rigidus, hebben een stoornis van de afwikkeling tot gevolg. Ook andere afwijkingen zoals: pes-planus (platvoet) en pes-excavatus (holle voet) kunnen de oorzaak zijn van een houdingsverandering door het verkeerd belasten van gewrichten en spieren. De klachten die daardoor kunnen ontstaan zijn onder andere rugklachten, nek en hoofdpijn. Hoe de podoloog de patiënt gaat behandelen hangt af van de ernst van de klachten en van de ernst van de standafwijking. Enkele van deze afwijkingen die de podoloog door midden van podologische-zolen zal behandelen, zijn: afwijkingen aan de tenen, hallux-valgus, hallux-rigidus, doorgezakte voorvoet, knikvoet, platvoet, holle voet. De functies van de podologische zool zijn het vormen van een balancerend oppervlak tussen voet en schoen, het ondersteunen en corrigeren van de voorvoet en eventueel het opheffen van beenlengte verschillen. Omdat vele variabelen een rol spelen in de wisselwerking tussen voet en zool en elke voet uniek is, wordt iedere zool individueel vervaardigd. De podoloog zal bij een nauwkeurige indicatie en correcte technische plaatsing van de elementen de gewenste resultaten bereiken.
Podotherapie
De podotherapeut onderzoekt en behandelt patiënten met voetklachten, uitsluitend op verwijzing van arts of specialist. De behandeling is gericht op het behouden of verbeteren van de functionele beweeglijkheid van de voet. De therapiemogelijkheden van de podotherapeut. Er zijn vele voetafwijkingen, die voor een podotherapeutische behandeling in aanmerking kunnen komen. Hier volgt een opsomming van therapiemogelijkheden met de vermelding bij welke voetafwijkingen deze toegepast worden.
- Orthesen; een hulpmiddel om het ontstaan en/of bestaan van voet-, teen- en nagelklachten te corrigeren of protegeren. Wordt bijvoorbeeld toegepast bij: hallux valgus, hamertenen, ruitertenen, pijnlijke likdoorns en nagels.
- Prothesen; een hulpmiddel om de plaats van een geamputeerde teen of een deel daarvan op te vullen. Nagelprothesen worden toegepast bij een vergroeingen of bij gedeformeerde nagels.
- Orthonyxie; een nagelregulatie door middel van een beugel, die als therapie wordt toegepast bij ingegroeide nagels en bij hyperconvexiteit van de nagels.
- Podotherapeutische zolen; soepele inlay’s opgebouwd uit rubber- en/of kurken elementen afgewerkt met leer. Worden toegepast bij: voetklachten veroorzaakt door vergroeingen, zowel aangeboren, traumatisch als post-operatief, platvoeten, of voeten met andere standafwijkingen, die het looppatroon en de statiek negatief beinvloeden, voorvoetklachten, die vaak veroorzaakt worden door dysbalans in de drukverdeling, specifieke voetproblemen, zoals voorkomend bij diabetische of reumatische patiënten;
- Ondersteunende behandeling; zoals het behandelen van hyperkeratose en voetwratten; het toepassen van viltpaddings; het geven van schoenadviezen.
Bron: folder van de Nederlandse Vereniging van Podotherapeuten
Ramshoornnagel
Vaak is dit type nagel oorspronkelijk een hoornnagel die is verwaarloosd. Door extreme hoornvorming gaat de nagel een donker gekleurde klauwachtige vorm aannemen met dwarse ribbels. Daardoor lijkt de nagel enigszins op een ramshoorn. Omdat de nagel erg hard wordt kan deze niet meer geknipt worden. De ramshoornnagel kan zo dik worden dat geen schoen meer past.
Behandeling
De ramshoornnagel wordt eerst dunner gefreesd en vervolgens wordt op de juiste lengte een dwars groefje gefreesd om op die plaats te kunnen knippen. Daarna wordt de nagelomgeving grondig schoongemaakt. De behandeling moet regelmatig worden herhaald.
Reumatische voet
Reuma is een ziekte waarbij chronische ontsteking in de gewrichten optreedt. Bij de reumatische voet zijn de tenen vaak vergroeid, zelfs over elkaar heen, met als gevolg het ontstaan van eelt en likdoorns.
Behandeling
Zie het onderwerp specialistische behandelingen op deze website
Ruiterteen
Dit is een teen die over de naastgelegen teen heen groeit, als het ware als een ruiter te paard. Het probleem komt vaak voor bij reuma en arthritis.
Behandeling
Ik kan de nagels knippen met de juiste instrumentatie zonder dat de vergroeide gewrichten pijn doen.
Spreidvoet
De spreidvoet of doorgezakte voorvoet kenmerkt zich door:
De voorvoetboog is doorgezakt met als gevolg dat de tenen gespreid zijn
- Eén of meer middenvoetsbeentjes zijn verzwakt
- De klachten zijn: pijn onder de bal van de voet, scherpe pijn boven op de voorvoet met name tussen de kopjes van de middenvoetsbeentjes, eeltvorming en likdoorns onder de bal van de voet.
Behandeling
Draag verantwoord schoeisel en geen hoge hakken. Eelt en likdoorns kunnen verwijderd worden. Ook kan ik zorgen voor een antidruk/comfortzool (feedbackzool). Verder is het aan te bevelen om een correctie/steunzool aan te laten meten door de podoloog/therapeut.
Traumanagel
Dit is een vergroeide nagel. De oorzaken kunnen verschillend zijn. Voorbeelden: klap of stoot, nagelbeugel, kunstnagel, nagelloslating of een nagel-operatie. In bijna alle gevallen gaat de nagel er in zijn geheel af. Omdat het aangroeien van een nieuwe nagel een langdurig proces is, kunnen hierbij problemen ontstaan. Bijvoorbeeld, het huidgedeelte van de teen dat nu geen druk ondervindt van de nagel, komt daardoor iets omhoog, waardoor de nieuwe nagel er niet gemakkelijk overheen kan groeien. Gevolg: de nagel groeit in of groeit niet meer vooruit. Hierdoor ontstaat een dikke (bolle) misvormde nagel.
Behandeling
Ik kan met verschillende technieken de nagel begeleiden tot normale groei (nagelbeugeltechniek, kunstnagels). Dit is een vrij langdurig proces, tot soms wel twee jaar. De patiënt moet vaak terugkomen voor behandeling. Hij/zij moet ruime schoenen dragen en alert zijn op roodheid of pijnklachten en dan direct contact opnemen met de behandelend verzorger.
U – Z
Vasculaire likdoorn
Zie allereerst de beschrijving van de gewone likdoorn. Bij een vasculaire likdoorn zijn dunne bloedvaatjes vanuit de lederhuid in de verhoornde plek doorgegroeid. Men kan dit type herkennen aan de donkere puntjes in de likdoorn.
Behandeling
Door de voetverzorger. De vasculaire likdoorn kan niet op de standaardwijze worden behandeld door middel van snijden of frezen, omdat er zeer snel een bloeding kan ontstaan. Vandaar dat de beste behandeling de toepassing is van een chemische pakking. Bij onvoldoende resultaat kan de arts of chirurg andere maatregelen nemen.
Voetzweren
Voetzweren zijn open wonden die slecht genezen als gevolg van een vaatziekte of van diabetes.
Behandeling
In overleg met de arts of specialist mag ik de wond schoonsnijden, verzorgen en druk vrij verbinden. Vanzelfsprekend is ook hier hygiëne een onontbeerlijke must.
Weke likdoorn
Een weke likdoorn is een likdoorn die zich in de huid tussen de tenen bevindt. Dit huidgebied is relatief zacht en week. De likdoorn is dan ook week en witachtig. De weke likdoorn, die erg pijnlijk kan zijn, wordt heel vaak veroorzaakt door te nauwe schoenen of door botvergroeiing van een teen welke druk ondervindt van een andere teen.
Behandeling
Ik behandel de likdoorn als de gewone likdoorn. Om de likdoorn te verharden kan men petroleum-ether gebruiken. Na de behandeling wordt de plek drukvrij gelegd. Gebruik van een orthese die ik kan maken of een teenspreider of een teenmof is meestal aan te bevelen om de drukplek te ontlasten.
Wintervoeten
Wintervoeten of wintertenen ontstaan door te lange blootstelling aan kou, waardoor er een verstoring ontstaat van de bloedsomloop in de huid. De ene persoon is gevoeliger voor het opdoen van wintervoeten dan de ander. Wintervoeten of tenen kunnen ook veroorzaakt worden door een slechte doorbloeding van de haarvaatjes van de huid. Wintervoeten worden gekenmerkt door rode, gezwollen plekken. Bij kou zijn deze erg pijnlijk. Bij warmte treedt jeuk op. Verder kunnen in ernstige gevallen ontsteking, blaren, kloven en zweren voorkomen.
Behandeling
Vermijdt hevige kou. Vermijdt ook hete kruiken of andere warmtebronnen. Gebruik warme voetbekleding. Wisselbaden willen wel eens verlichting geven. Zo ook het dragen van originele geitenharen sokken of een crème die de doorbloeding stimuleert (apotheek of drogist). Bij een ernstige vorm van wintervoeten/tenen kan de huisarts injecties geven. De klachten verminderen dan aanzienlijk.
Wratten
Wratten worden door een virus veroorzaakt en zijn dus besmettelijk. Ze worden veelal opgedaan in (bijvoorbeeld) zwembaden en sportzalen of door het passen van schoenen met blote voeten. Een wrat is een goedaardige woekering van het epitheel van de huid. Doordat er bloedvaatjes in meegroeien, kan een wrat gemakkelijk bloeden. Als de wratten zich onder de voet bevinden kunnen ze erg pijnlijk zijn. Voetzoolwratten zijn vaak met een laagje eelt bedekt en lijken daardoor nogal eens op een likdoorn. Eén van de verschillen tussen likdoorn en voetzoolwrat is dat de wrat pijn geeft bij zijwaartse druk (knijpen) en de likdoorn bij druk van boven.
Behandeling
Alleen een arts kan bepalen of het inderdaad een voetzoolwrat is of een andere aandoening. De arts kan de wrat verwijderen door middel van een vloeibare stikstof behandeling. Bij voetzoolwratten is de voet bij deze behandeling nogal pijnlijk gedurende een paar dagen. Ik kan ook voetzoolwratten verwijderen, maar pas na overleg met de arts. In dat geval kan de behandeling effectief uitgevoerd worden met een chemische pakking. Om de pijn te verzachten kan ik de wrat drukvrij leggen door middel van polstermateriaal of een feedbackzool.
Zaadlikdoorn
De zaadlikdoorn vertegenwoordigt een zeer speciaal type likdoorn dat totaal geen druk of irritatie (schuifkrachten) behoeft om te ontstaan. Men ziet deze likdoorn het meest aan de voetzool en aan de hiel, vooral bij ouderen en bij mensen met een slecht gevoede en een droge huid. Hij komt zelden alleen voor en men ziet ze meestal verstrooid, in een groot aantal, over de gehele voetzool, zelfs op plaatsen die in het geheel niet aan druk blootstaan. Dit soort likdoorn doet geen pijn en hindert nauwelijks. De zaadlikdoorn doet zich voor in de vorm van een kleine compacte massa, die op een graankorrel lijkt, in de huid verzonken en geen oppervlakkige verharding heeft.
Behandeling
Uitpitten is vaak niet nodig, alleen op plaatsen waar ze hinderen. Een zachte loopzool of inlegzool kan uitkomst bieden en de huid vet houden!
Zweetvoeten
Dit betreft een extreem verhoogde zweetuitscheiding. Soms komt dit voor over het hele lichaam, maar ook wel plaatselijk, bijvoorbeeld aan de voeten. De oorzaak ligt in een stofwisselingsstoornis, of een emotionele stoornis. Maar bij zweetvoeten kan ook de voetbekleding de oorzaak zijn, bijvoorbeeld synthetische schoenen of sokken. Een speciale vorm is bromhydrosis gekenmerkt door de onaangename geur. Hierbij speelt de afbraak van de hoornstof op de transpirerende voet een rol in combinatie met bacteriën en schimmels.
Behandeling
Draag leren schoenen (ook de binnenbekleding), die bovendien de voet niet afsluiten. Draag het liefst sokken of kousen die vocht kunnen opnemen (katoen, wol). Neem regelmatig wisselbaden en/of voetbaden met een formaline oplossing. Gebruik deodorant of absorberende poeders. Uw huisarts kan in ernstige gevallen een lotion voorschrijven.